شهرستان صومعه سرا با وسعتی حدود 618 کیلومتر مربع در غرب شهرستان رشت و شمال غربی فومن واقع گردیده ، مردم صومعه سرا به زبان گیلکی با لهجه بیه پس تکلم می کنند . صومعه سرا در قدیم یکی از روستاهای کسما بشمار می رفته و نام صومعه سرا می تواند برگرفته از عارف بزرگ قرن چهارم و پنجم هجری شیخ عبداله صومعی باشد . ضمناًعده ای بر این عقیده اند که وجود صومعه های بسیار در این منطقه سبب انتخاب نام صومعه سرا گردیده است

کسما یکی از بخشهای صومعه سرا است که در زمان نهضت جنگل مرکز اولین تشکیلات اداری و نظامی جنگلیان به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی بوده اما بعد از مدتی به دستور میرزا تشکیلات اداری به خانه اربابی حاج محمد قلی ( معروف به درخانه ) و مدرسه نظام جنگل به حسینیه کسما انتقال یافته و مرکز ستاد میرزا کوچک خان گردیده همچنین در کسما هفته نامه ای به نام جنگل به چاپ می رسیده که مجموعاً طی دو سال 35 شماره چاپ گردید

نقاط زیارتی
یکی از نقاط زیارتی در صومعه سرا مزار بی بی فاطمه معروف به خیرالنساء دختر شیخ عبداله صومعی -
عارف بزرگ می باشد که مادر عبدالقادر گیلانی مؤسس فرقه قادریه بوده و همین امر سبب گردیده زائران
فراوانی از کشورهای آسیای صغیر ، بنگلادش ، پاکستان ، مراکش ، هند ، اسپانیا و دیگر نقاط دنیا برای
زیارت مزار و اهداء نذورات به این منطقه سفر کنند
بقعه آقا سید جعفر آقا از نوادگان امام موسی کاظم (ع) واقع در مرکز شهر صومعه سرا -
یقعه آقا سید مهدی از نوادگان امام موسی کاظم (ع) واقع در مرکز شهر صومعه سرا -
بقعه امامزاده سلمان و جلال الدین از نوادگان امام موسی کاظم (ع) واقع در روستای نفوت ، کیلومتر 5 -
بقعه پیر ولی خان ( محمود خوارزمی ) معروف به پوریای ولی واقع در منطقه مناره بازار -
بقعه آقا سید زکی از نوادگان امام موسی کاظم علیه السلام واقع در 500 متری مناره آجری گسکر -

نقاط تاریخی و گردشگری
مناره آجری گسکر با ارتفاع 30 متر مربوط به دوره سلجوقیان -
پل خشتی یا خشت پل بزرگ پردسر ، پل آجری بزرگی به طول 60 متر واقع در منطقه مناره بازار -
پل خشتی یا خشت پل کوچک پردسر , در فاصله 2 کیلومتری پل برزگ در دهکده پاسکه کسما -
واقع گردیده و طول آن 25 متر و عرض آن 20/4 متر می باشد و در زمان نهضت جنگل درگیریهای شدیدی در محل این پل رخ داد
غار نارنج پره تنیان ، این غار در دامنه کوه کول پشت و در 25 کیلومتری غرب صومعه سرا واقع -
گردیده و درداخل آن حوضچه ای پر از آب وجود دارد
تالابهای هندخاله , سیاه درویشان , نرگستان